สำหรับอาคาร ไม่ว่าจะ ต่อเติม หรือ สร้างใหม่ ก็จะต้องขออนุญาตด้วยกันทั้งสิ้น แต่อย่างไรก็ตาม ยังมีกรณียกเว้นสำหรับการต่อเติมบ้าน ที่สามารถทำได้เลยโดยไม่ต้องยื่นแบบขออนุญาตกับหน่วยงานท้องที่

            พระราชบัญญัติ ควบคุมอาคาร พ.ศ.2522 ระบุไว้ว่า หากมีการดัดแปลงหรือต่อเติมอาคาร ควรจะต้องยื่นขออนุญาตดัดแปลงต่อเติมกับหน่้วยงานในท้องที่ ซึ่งโดยส่วนใหญ่แล้ว การดัดแปลงและต่อเติมอาคาร โดยเฉพาะที่พักอาศัยประเภท บ้านเดี่ยวและทาวน์เฮ้าส์ มักทำเพื่อเพิ่มพื้นที่ใช้สอยภายในบ้าน ซึ่งเข้าข่ายการดัดแปลงและต่อเติมที่ต้องขออนุญาต

            แต่สำหรับการดัดแปลงและต่อเติมยังมีกรณีที่ได้รับการยกเว้น ซึ่งมีด้วยกัน 5 กรณี ได้แก่

 

กรณีที่ยกเว้น ไม่ต้องขออนุญาตต่อเติมอาคาร

  1. การ ‘เพิ่ม’ หรือ ‘ลด’ เนื้อที่ของพื้นที่ชั้นใดชั้นหนึ่ง รวมกันไม่เกิน 5 ตารางเมตร และต้องไม่มีการ ‘เพิ่ม’ หรือ ‘ลด’ จำนวนเสาหรือคาน
  2. การ ‘เพิ่ม’ หรือ ‘ลด’ เนื้อที่ของหลังคารวมกันไม่เกิน 5 ตารางเมตร และต้องไม่มีการ ‘เพิ่ม’ หรือ ‘ลด’ จำนวนเสาหรือคาน
  3. การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างอาคาร ด้วยการใช้วัสดุ ขนาด จำนวน และชนิดเดิม
  4. การเปลี่ยนส่วนใดๆภายในบ้าน ที่ไม่ใช่ส่วนโครงสร้างอาคาร ด้วยวัสดุชนิดเดิม หรือวัสดุชนิดอื่นที่ไม่ได้เพิ่มน้ำหนักแก่โครงสร้างอาคารเกิน 10% ของน้ำหนักเดิม
  5. การเปลี่ยน ต่อเติม เพิ่ม ลด เนื้อที่ส่วนใดๆ ก็ตาม ที่ไม่ใช่ส่วนที่เป็นโครงสร้างอาคาร และไม่เพิ่มน้ำหนักแก่โครงสร้างอาคารเกิน 10% ของน้ำหนักเดิม

      จะเห็นได้ว่า การดัดแปลงหรือต่อเติมที่ไม่ต้องขออนุญาตนั้น ส่วนใหญ่เป็นการต่อเติมเพียงเล็กๆน้อยๆเท่านั้น ซึ่งการต่อเติมโดยส่วนใหญ่มักทำมากกว่าข้อยกเว้นนี้ แต่ไม่ได้ขออนุญาต ซึ่งหากมีการร้องเรียนหรือตรวจพบ จะถูกดำเนินการตามกฎหมาย โดยมีโทษดังนี้

บทลงโทษหากไม่ขออนุญาตก่อสร้าง ดัดแปลง ต่อเติมอาคาร

  1. ถูกระงับการก่อสร้าง ดัดแปลง และต่อเติมอาคาร หากสามารถแก้ไขให้ถูกต้องได้ เจ้าของอาคารจะต้องยื่นคำอนุญาตหรือแก้ไขให้ถูกต้องภายในเวลาที่กำหนด แต่ต้องไม่น้อยกว่า 30 วัน ในกรณีที่ไม่สามารถแก้ไขให้ถูกต้องได้ หรือเจ้าของอาคารไม่ยอมแก้ไขตามคำสั่งของเจ้าพนักงาน จะถูกรื้อถอนอาคารบางส่วนหรือทั้งหมาย ภายในเวลาที่กำหนด แต่ไม่น้อยกว่า 30 วัน
  2. ผู้กระทำผิด มีโทษจำคุกไม่เกิน 3 เดือน หรือปรับไม่เกิน 60,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
  3. ผู้กระทำผิดจะต้องถูกโทษปรับอีก วันละไม่เกิน 10,000 บาท ตลอดเวลาที่ยังฝ่าฝืนหรือจนกว่าจะปฏิบัติให้ถูกต้อง

      ในการก่อสร้าง ดัดแปลง หรือต่อเติมอาคาร นอกจากจะต้องขออนุญาตหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อความถูกต้องแล้ว การพูดคุยและทำความเข้าใจกับเพื่อนบ้านเองก็เป็นอีกข้อที่ควรทำ เพื่อการอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข - เทอร์ร่า บีเคเค